نظم پریشان غزل حافظ و مرکب نوازی
نویسندگان
چکیده مقاله:
ساختار پاشان و نظم پریشان ابیات در برخی غزل‌های حافظ، از دیرباز، موضوع پرسش و بحث بوده است. حافظ‌شناسان و حافظ‌پژوهان در این راه، کوشش بسیار کرده‌اند تا بتوانند این پاشانی را توجیه کنند و برای این عدم انسجام، دلیل و توضیحی بیابند. با نگاهی حتی گذرا به مجموعۀ این تلاش‌ها می‌توان برای بعضی از فرضیه‌ها و نظریه‌ها در این زمینه، اعتبار و ارزش بیشتری قائل شد و برخی دیگر را کنار نهاد. ما در این مقاله، پس از طرح موضوع، به مهم‌ترین فرضیه‌ها درباب چراییِ چنین ساختاری در غزل‌های حافظ، نظری اجمالی خواهیم انداخت و سپس به طرح پیشنهادی تازه می‌پردازیم که سعی دارد بر پایۀ بافت شعر حافظ و روابط درون‌متنی دیوان، عدم تلائم ابیات و تنوع مضمونی غزل حافظ را از منظری موسیقایی توجیه و تعلیل کند.
منابع مشابه
غزل سعدی و حافظ
چکیده حافظ و شعر او از دیدگاههای گوناگون، بارها و بارها مورد بحث قرار گرفته است به گونهای که بیم آن می رود هرچه بگوییم و بنویسیم، گفته و نوشته باشند. درین زمینه مطالب تکراری و دریافتهای شخصی نامستدل، بازی با عبارات، کلی گوییها و فلسفه بافیها و عرفان بازیها، به حدّی است که به راستی خسته کننده شده است. درین مختصر به مطلبی که شاید کمتر متعرض آن شده باشند، میپردازم و آن مقایسة سعدی و حافظ از جه...
متن کاملتشبیه مرکب در غزل سبک عراقی
بررسی و نقد و تحلیل تشبیه مرکب و بحث درباره ی انواع آن در غزل سبک عراقی, می تواند راهگشای علاقمندان به مطالعات ادبی جهت فهم بهتر آثار غنایی این دوره باشد. تا آن جا که بنده کنکاش نموده است، تحقیق مستقلی در این زمینه از سوی محققان صورت نگرفته است. بنابراین به منظورتحقق این هدف10% غزل های دوازده شاعر معروف و مؤثر این دوره (به جز غزلیات مولوی که به سبب گستردگی بیش از حد به 5 % بسنده شده است) مورد م...
متن کاملتأملی در ساختار معنایی غزل حافظ
یکی از ویژگی‌های سبکی غزل حافظ پوشیده بودن پیوند معنایی ابیات، به عنوان واحدهای معنایی سازندة ساختار معنایی غزل، با یکدیگر است که موجب می‌شود ساختار معنایی در یک غزل او در ظاهر و در نگاه های نخستین گسسته احساس شود تا جایی که بعضی پژوهندگان این گسستی و شکاف میان مضامین ابیات در یک غزل را ویژگی خاص غزل حافظ می‌دانند و چنین می‌پندارند که هر بیت یا هر چند بیت در یک غزل از حافظ استقلال معنایی دارد و...
متن کاملسه ترجمه از یک غزل حافظ
مقاله حاضر به بررسی انعکاس غزل اول دیوان حافظ، در آینه ترجمه سه مترجم زبان ترکی می‌پردازد و توانایی این سه مترجم را در ارائه تصویری درست‌تر از غزل مربوطه، به مقایسه می‌نشیند و از این راه تلاش می‌کند به نتایج و اصولی در امر ترجمه برسد.
متن کاملحافظ و خلاف‌عادت در صورت و معنی غزل
خروج از عادت در حیطه ادبیات هم، همچون دیگر معارف انسانی، کار نوابغ است. خلاف‌عادت‌هایی که حافظ در غزل خود ایجاد کرد منشأ جریانی شد که مقلدان بسیاری را پدید آورد. این خلاف‌عادت‌ها در حوزه صورت، معنی، یا ارتباط‌های ممکن در معنی و صورت رخ داده است. نقد اخلاق اجتماعی یکی از هنجارشکنی‌‌های معنایی بود. ابداع ظرایف بلاغی که تازگی آن‌ها بخصوص در حوزه ایهام مشهود بود، خلاف‌آمد دیگری در ایجاد پیوندهای گ...
متن کاملتأمّلی تحلیل‌گرایانه به رابطة ابهام و عقلانیّت در غزل حافظ
برپایة رویکرد بلاغت جدید و بهره‌گیری از نظریّة امپسن در باب ابهام، نباید ابهام در کلمه و کلام حافظ را پیش‌فرضی صرفاً هنری تلقّی کرد، بلکه وقایع شگفت قرن هشتم حافظ را ناگزیر ساخته است تا از روی درایت و فهم موقعیّت، ترفند ابهام را هم در بُعد هنری و هم در بُعد عقلانی در غزل‌هایش به کار‌گیرد. اصولاً مقولة ابهام در غزل‌های حافظ مکث و سکوت معنادار و اندیشمندانه‌‌ای است که وی آگاهانه بدان دست یافته و آگاها...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 9 شماره 18
صفحات 193- 210
تاریخ انتشار 2019-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023